ఎక్కువ పబ్లిసిటీ లేకుండా జర్మనీ వారు పాకిస్తాన్ కి IRIS -T ( Infrared Imaging system tail/thrust vector controlled ) short to medium క్షిపణి విధ్వంసక వ్యవస్థని అమ్మాలని ప్రయత్నిస్తున్నారు. ఈ వ్యవస్థ ఉక్రెయిన్ ఉపయోగించి, రష్యా ప్రయోగించిన కొన్ని P800 oniks క్షిపణులను ( ఈ క్షిపణి, బ్రహ్మోస్ క్షిపణి కి, అప్ప చెల్లి పిల్లల సంబంధం ఉంది) నిలువరించింది అని, పాకిస్తాన్ దీనిని పొందడం సరైన నిర్ణయం అని జర్మనీ ఈ వ్యస్థను అమ్మకానికి ఉంచినట్టు సమాచారం. IRIS -T launcher లో 8 క్షిపణులు ఉంటాయి. శత్రువుల క్షిపణిని నిలువరించడానికి అవసరమైతే మొత్తం 8 క్షిపణులను 30 సెకండ్ల వ్యవధిలో ప్రయోగించగలదు.
ఒక వేళ ఈ సిస్టమ్ పాకిస్తాన్ చేతిలోకి వచ్చినా, మనం క్రింది విషయాలు గుర్తు ఉంచుకోవాలి. టర్కీ, చైనా గగన తల రక్షణ వ్యవస్థలు బ్రహ్మోస్/P800 దాని బంధువులకు సంబంధించిన ఒక్క క్షిపణిని కూడా నిలువరించి న చరిత్ర లేదు. వాటి తో పోలిస్తే జర్మనీ ప్రతిపాదించిన వ్యవస్థ కి , వాటిని కొన్ని అయినా విజయవంతం గా ఎదుర్కున్న చరిత్ర ఉంది కాబట్టి అది పాకిస్తాన్ రక్షణ ను మెరుగు పరుస్తోంది. ఐతే, ఈ సిస్టమ్ success rate minimal గానే ఉంది. రష్యా ప్రయోగించిన P800 క్షిపణులను చేతితో లెక్క పెట్టగలిగిన అన్ని ( సింగిల్ డిజిట్ ) మాత్రమే అడ్డుకుంది. మిగతా వాటిని వివిధ కారణాల వల్ల అడ్డుకోలేకపోయింది.
P 800 నేల పై నుంచి ప్రయోగించే క్షిపణి. బ్రహ్మోస్ నేలపై నుంచే కాక, యుద్ద విమానం నుంచీ కూడా ప్రయోగించవచ్చు. అలా యుద్ద విమానం నుంచీ ప్రయోగించిన దాన్ని అడ్డుకోవడం ఇంకా కష్టం ( altitude, speed కారణం గా). P 800 కన్నా బ్రహ్మోస్ , నావిగేషన్, stealth, accuracy మెరుగైనవి. ఈలోపు మనం సూపర్ సోనిక్ నుంచీ హైపర్సోనిక్ బ్రహ్మోస్ కి మారితే, మన పై చేయి అలాగే ఉంటుంది.
