వాడుకున్నంత సేపు బాగానే ఉంటుంది. కానీ తీరా బిల్ వచ్చాక గానీ తెలియదు. దాన్ని చూస్తేనే షాక్ కొడుతుంది. అదేనండీ… మీరు ఊహిస్తోంది కరెక్టే. అదే కరెంట్ బిల్లు. గత నెల కంటే ఈ నెల ఎక్కువ కరెంట్ బిల్లు వస్తే, అమ్మో బిల్లు పెరిగింది, అని భయపడిపోయే వారు చాలా మందే ఉంటారు. అయితే బిల్లు ఎక్కువ వస్తే ఏం చేస్తాం, కట్టాల్సిందేగా, అని రాజీ పడి చాలా మంది బిల్లు కడతారు. కానీ, బిల్లు ఎందుకు ఎక్కువ వచ్చింది..? అని లోతుగా ఎవరూ పరిశీలించరు. అలా పరిశీలిస్తే మీకే తెలిసిపోతుంది. నిజంగా పెరిగి వచ్చిన పవర్ బిల్లు అసలు వాడకం వల్ల వచ్చిందేనా..? మరేదైనా కారణం వల్ల ఎక్కువ వచ్చిందా..? అని ఇట్టే తెలుసుకోవచ్చు. అందుకోసం ఏం చేయాలంటే… గత నెల కన్నా మీకు ఈ నెల బిల్లు ఎక్కువ వచ్చింది అని భావిస్తే కింద ఇచ్చిన కొన్ని సూచనలు పాటించండి. అప్పుడు బిల్లు నిజంగానే వాడకం వల్ల వచ్చిందా, లేక వేరే ఏదైనా సమస్య వల్ల బిల్లు పెరిగి వచ్చిందా, అని సులభంగా తెలుసుకోవచ్చు.
ముందుగా మీరు ఏం చేస్తారంటే మీ ఇంట్లో ఎన్నయితే విద్యుత్ ఉపకరణాలు ఉన్నాయో, అంతే విద్యుత్ సామర్థ్యం, అన్నే ఉపకరణాలు ఉన్న మరో ఇంట్లో కరెంట్ బిల్లు ఎలా వచ్చిందో తెలుసుకోండి. మీ చుట్టు పక్కల మీకు తెలిసిన వారి ఇండ్లు, స్నేహితులు, బంధువుల ఇండ్లలో మీలాగే విద్యుత్ ఉపకరణాలు ఉండి ఉంటే వారి కరెంటు బిల్లును ఒకసారి చెక్ చేయండి. వారికి ఎన్ని యూనిట్లు ఖర్చయింది, మీకు ఎన్ని యూనిట్లు ఖర్చయింది, వారికి వచ్చిన బిల్లు, మీకు వచ్చిన బిల్లుల్ని ఒకసారి చెక్ చేస్తే బిల్లు ఎక్కువ వచ్చిందీ, లేనిదీ తెలిసిపోతుంది. ఈ విధంగా చూస్తే ఇతరులతో సమానంగా, ఎలాంటి భేదం లేకుండా బిల్లు వస్తే ఓకే, లేదంటే కింద ఇచ్చిన మరిన్ని సూచనలు అమలు చేయాల్సి ఉంటుంది.
ఒక వేళ మీకు బిల్లు ఎక్కువ వచ్చింది అని అనుమానిస్తే అది రెండు విధాలుగా అయి ఉండవచ్చు. ఒకటి యూనిట్లు ఎక్కువగా ఖర్చవడం. రెండు విద్యుత్ చార్జీలు. విద్యుత్ చార్జీలు పెంచకుండా అదే స్థాయిలో ఉంటే యూనిట్లు ఎక్కువగా ఖర్చవడం వల్లే బిల్లు ఎక్కువైందని తెలుస్తుంది. మరి యూనిట్లు ఎందుకు ఎక్కువయ్యాయి అనే ప్రశ్న వస్తే అప్పుడు పరిశీలించాల్సింది ఇంట్లోని విద్యుత్ ఉపకరణాలను. గత నెలలో మీ ఇంట్లో ఏవైనా విద్యుత్ ఉపకరణాలు పెరిగాయా..? లేదంటే ఎప్పటి సంఖ్యలోనే ఉపకరణాలు ఉంటే వాటి వాడకం పెరిగిందా..? అనేది గుర్తించాలి. విద్యుత్ ఉపకరణాలు పెరగకుండా, అంతే సంఖ్యలో ఉండి, వాటి వాడకం కూడా పెరగకుండా యూనిట్లు ఎక్కువ ఖర్చయినట్టు గుర్తిస్తే అప్పుడు సమస్య విద్యుత్ ఉపకరణాలు లేదా వైర్లలో ఉన్నట్టు తెలుసుకోవాలి. ఎలక్ట్రిషియన్తో వైర్లను చెక్ చేయిస్తే వైర్లు బాగా ఉందీ లేనిదీ తెలుస్తుంది. అలా చెక్ చేయించినప్పుడు వైర్లలో ఏ లోపం లేదు అని తెలిస్తే అప్పుడు సమస్య ఉపకరణాల్లో ఉన్నట్టు గుర్తించాలి. అప్పుడు ఏం చేయాలంటే ఒక్కో విద్యుత్ ఉపకరణాన్ని చెక్ చేస్తూ పోవాలి. అందుకు ఇలా చేయాల్సి ఉంటుంది.
మీటర్ను ఆన్లోనే ఉంచి మెయిన్ మాత్రమే ఆఫ్ చేయాలి. అప్పుడు మీటర్ రీడింగ్ చూడాలి. కొన్ని గంటల పాటు మెయిన్ను అలాగే ఆఫ్ చేసి ఉంచాక మళ్లీ మీటర్ రీడింగ్ చూడాలి. అందులో యూనిట్లు ఖర్చయినట్టు రీడింగ్ను గమనిస్తే అప్పుడు సమస్య మీటర్లో ఉందని అర్థం. ఈ క్రమంలో మీటర్ను విద్యుత్ సిబ్బంది సహాయంతో మార్పించుకోవాలి. ఒక వేళ మీటర్ రీడింగ్ యథాతథంగా ఉంటే అప్పుడు సమస్య విద్యుత్ ఉపకరణాల్లో ఉండి ఉంటుంది. అందుకు ఏం చేయాలంటే మెయిన్ను ఆన్ చేసి ఉంచి అన్ని ఉపకరణాలను ఆఫ్ చేయాలి. ఇప్పుడు ఒక్కో విద్యుత్ ఉపకరణాన్ని ఆన్, ఆఫ్ చేస్తూ మీటర్ రీడింగ్ను రెండు సార్లు నమోదు చేయాలి. అంటే ఉదాహరణకు 100 వాట్ల ఫ్యాన్ ఉందని అనుకుందాం. అన్ని ఉపకరణాలను ఆఫ్ చేసి మెయిన్ను ఆన్లో ఉంచాక, రీడింగ్ తీసుకోవాలి. అనంతరం ఫ్యాన్ను ఆన్ చేసి 1, 2 గంటల వరకు తిప్పి మళ్లీ దాన్ని ఆఫ్ చేయాలి. అప్పుడు వెంటనే రీడింగ్ నమోదు చేయాలి. ఇలా ఒక్కో పరికరానికి ఎంత రీడింగ్ నమోదవుతుందో జాగ్రత్తగా, విడివిడిగా నమోదు చేసుకోవాలి.
అలా నమోదు చేసుకున్న రీడింగ్లను గమనిస్తే మీ ఇంట్లో ఉన్న విద్యుత్ ఉపకరణాలు సరిగ్గానే విద్యుత్ను వాడుకుంటాన్నాయో, లేదంటే ఎక్కువ విద్యుత్ను వాడుకుంటున్నాయో తెలుస్తుంది. అయితే ఏ ఉపకరణమైనా ఎక్కువ విద్యుత్ను వాడుకుంటుంది ఎలా తెలుస్తుందంటే, ముందుగా మనం ఒక ఉపకరణానికి సాధారణంగా ఎంత విద్యుత్ ఖర్చవుతుందో తెలుసుకోవాల్సి ఉంటుంది. అదెలాగంటే…
విద్యుత్ యూనిట్లను కిలోవాట్ అవర్ (KWh)లలో కొలుస్తారు. అంటే ఒక గంటకు ఒక కిలోవాట్ (వేయి వాట్లు) కరెంట్ వినియోగమైతే అప్పుడు ఒక యూనిట్ విద్యుత్ ఖర్చయినట్టు లెక్క. ఉదాహరణకు ఒక టన్ను ఏసీ వేయి వాట్ల సామర్థ్యం ఉంటుంది కాబట్టి అది ఒక గంట పాటు నడిస్తే అప్పుడు 1 యూనిట్ విద్యుత్ ఖర్చయినట్టు లెక్క. అదేవిధంగా 100 వాట్ల ఫ్యాన్ 10 గంటల పాటు నడిస్తే అప్పుడు 1 యూనిట్ విద్యుత్ ఖర్చయినట్టు లెక్క. ఇప్పుడు తెలిసింది కదా. ఏ విద్యుత్ ఉపకరణమైనా ఇదే లెక్కన విద్యుత్ను వాడుకుంటుంది. అందుకు అనుగుణంగానే యూనిట్లు ఖర్చవుతాయి. ఇప్పుడు చెప్పిన ఉదాహరణ ప్రకారం పైన మీరు నమోదు చేసిన రీడింగ్లను ఒకసారి పోల్చి చూడండి. మెయిన్ ఆన్ చేసి ఉంచి ఇతర ఏ ఉపకరణాన్ని ఆన్ చేయకుండా కేవలం 100 వాట్ల ఫ్యాన్ను ఒక్కదాన్నే పైన చెప్పినట్టుగా రెండు గంటలు తిప్పారనుకుందాం. అప్పుడు లెక్కకు ఎంత కరెంట్ ఖర్చవుతుంది..? పైన లెక్క ప్రకారమైతే 100 వాట్ల ఫ్యాన్ 10 గంటలు నడిస్తేనే 1 యూనిట్ అవుతుంది కదా. అప్పుడు మరి 2 గంటలు నడిస్తే ఎన్ని యూనిట్లు ఖర్చవుతుంది..? 0.2 యూనిట్లు ఖర్చవుతుంది. అదే 2 గంటలు ఏసీ అయితే 2 యూనిట్లు ఖర్చవుతుంది. అదే 2 గంటల పాటు 500 వాట్ల ఐరన్ బాక్స్ను రన్ చేస్తే 1 యూనిట్ ఖర్చవుతుంది. ఇలా ఒక్కో ఉపకరణం రీడింగ్ సాధారణ స్థాయిలో రావాలి. అలా కాకుండా, ఏ మాత్రం ఎక్కువ వచ్చినా ఆ ఉపకరణంలో లోపం ఉన్నట్టే లెక్క. దీంతో ఆ పరికరాన్ని వాడకుండా ఉండడం వల్ల విద్యుత్ బిల్లును తగ్గించుకోవచ్చు.
ఇక చివరిగా ఇంకో గమనించదగ్గ విషయం ఏంటంటే వ్యక్తిగత ఇండ్ల విషయం పక్కన పెడితే అపార్ట్మెంట్లలో ఉండే వారి మీటర్లన్నీ సాధారణంగా ఒక దగ్గరే ఉంటాయి. ఈ క్రమంలో ఎవరైనా మీ మీటర్ నుంచి అక్రమంగా కనెక్షన్ను తీసుకున్నట్టయితే దాన్నుంచి వైర్ వారి ఇంటిలోకి వెళ్తుంది. కాబట్టి అందువల్ల కూడా మీ మీటర్ రీడింగ్లో మార్పులు వస్తాయి. కనుక ఎలక్ట్రిషియన్తో అలాంటి వైర్ కనెక్షన్ ఏదైనా ఉందేమోనని చెక్ చేయించాలి. ఈ సూచనలు పాటిస్తే కరెంట్ బిల్లు ఎందుకు ఎక్కువ వస్తుందో ఇట్టే తెలుసుకోవచ్చు. అయితే విద్యుత్ను ఆదా చేసేందుకు కింద ఇచ్చిన సూచనలు పాటించండి. దీంతో కరెంట్ బిల్లు కూడా తక్కువగా వస్తుంది.
ట్యూబ్లైట్లు, ఫిలమెంట్ బల్బుల స్థానంలో ఎల్ఈడీ లైట్లను అమర్చడం వల్ల విద్యుత్ను గణనీయంగా పొదుపు చేయవచ్చు. పెద్దగా ఉన్న గదులకైతే 14 వాట్ల బల్బు చాలు. అదే కొంచెం చిన్నగా లేదంటే సాధారణ సైజ్లో ఉన్న రూమ్స్కైతే 9, 10 వాట్ల ఎల్ఈడీ బల్బులు సరిపోతాయి. అదే బాత్రూం, పూజగది లాంటి వాటికైతే 1, 2 వాట్ల ఎల్ఈడీ బల్బులు చాలు. లోకల్ బ్రాండ్ సీలింగ్ ఫ్యాన్లు కాకుండా బ్రాండెడ్ సీలింగ్ ఫ్యాన్లు వాడితే విద్యుత్ బాగా ఆదా అవుతుంది. ఎందుకంటే లోకల్ ఫ్యాన్లు అయితే అవి 75, 90, 100 వాట్ల సామర్థ్యం కలిగి ఉంటాయి. అదే బ్రాండెడ్ ఫ్యాన్లు అయితే 40, 50 వాట్ల పవర్ను మాత్రమే వినియోగించుకుంటాయి. ఫ్యాన్లు, ఫ్రిడ్జ్లు, ఏసీలు, ఐరన్ బాక్సులు పవర్ స్టార్ రేటింగ్స్తో లభ్యమవుతున్నాయి. వాటిలో 5 రేటింగ్ ఉన్న వస్తువులను కొనుగోలు చేసి వాడితే విద్యుత్ను చాలా తక్కువగా వాడుకుంటాయి. ఇన్వర్టర్ టెక్నాలజీ ఉన్న ఏసీలు చాలా తక్కువగా విద్యుత్ను వాడుకుంటాయి.
రిమోట్తో నడితే ఏసీలు, టీవీలు, హోమ్ థియేటర్ల వంటి వాటిని కొందరు రిమోట్తో ఆఫ్ చేస్తారు. కానీ స్విచ్ ఆఫ్ చేయరు. దీని వల్ల కూడా ఎంతో కొంత పవర్ ఖర్చవుతూ ఉంటుంది. పూర్తిగా స్విచ్ ఆఫ్ చేస్తేనే పవర్ ఆదా అవుతుంది. డిష్ వాషర్లు, వాషింగ్ మెషీన్లు ఉన్నవారు తక్కువ మొత్తంలో గిన్నెలు లేదా బట్టలు ఉన్నా వాటిని మెషిన్లలో వేసి తోమడం, ఉతకడం చేస్తారు. అయితే ఆయా మెషిన్ల సామర్థ్యానికి తగినట్టుగా పూర్తి స్థాయిలో లోడ్ లేకపోతే విద్యుత్ వినియోగం ఎక్కువవుతుంది. కాబట్టి తక్కువ తక్కువ మోతాదులో గిన్నెలు, బట్టలు ఉంటే మెషిన్లలో వేయకపోవడమే మంచిది. దీంతో కరెంట్ వృథా కాదు. బాగా పాతవైపోయిన ఎలక్ట్రిక్ వస్తువులను వాడవద్దు. ఉదాహరణకు సీలింగ్ ఫ్యాన్. దాన్ని 8 ఏళ్లకు మించి వాడితే పవర్ను ఎక్కువగా వాడుకుంటుందట. దీన్ని కొందరు ప్రయోగాత్మకంగా కూడా నిరూపించారు. కాబట్టి బాగా పాతవైన ఎలక్ట్రికల్ వస్తువులను వాడకపోవడమే మంచిది.