కుంభమేళా సమయంలో నాగసాధువులు లక్షలాదిగా ఎలా వచ్చిపోతారు? బస్సు, రైలు, విమానంలో చివరకు కాలినడకన కూడా వచ్చినట్లు ఎక్కడా కనపడరు. కనీసం ఎక్కడా బసచేసినట్లుకూడా కనపడరు. దీనిగురించి ఏమైనా చెప్పగలరా? ఈ ప్రశ్న చాలా ఆసక్తికరమైనది, చాలామంది మనస్సుల్లో ఉండే గంభీరమైన సందేహం కూడా ఇది. కుంభమేళా సమయంలో లక్షలాది నాగసాధువులు ఎలా వస్తారు? ఎవరు వీరిని రవాణా చేస్తున్నారు? ఎక్కడ బసచేస్తారు? ఇంత పెద్ద ఎత్తున వచ్చారు అంటే ఎందుకు కనబడరు?
ఇది తెలుసుకోవాలంటే, మనం ఆధ్యాత్మికం, భౌతికం, సంస్కృతిక కోణాలు అన్నింటినీ సమగ్రంగా చూడాలి. నాగసాధువుల జీవితం.. ఎవరు వీరు? నాగసాధువులు అంటే శివుడి భక్తులు అయిన అఘోరి, నివాసహీన, సంచార యోగులు. వారు బహిరంగంగా నగ్నంగా (నాగ) నడిచే సాధువులు. సాధారణ జనంతో సంబంధాలు తక్కువగా ఉండే జీవనశైలి. చాలా మంది హిమాలయాల్లో, లేదా నిర్జన అరణ్యాలలో తపస్సు చేస్తున్నారు. వీరు ఆధ్యాత్మిక బృందాల (అఖాడాలు) లోకి వస్తారు. రవాణా ఎలా? ఇది మామూలుగా జరిగే ప్రయాణం కాదు. నాగసాధువులు ఒకే సమయంలో పెద్ద సంఖ్యలో బయలుదేరుతారు. ఇది నిబంధనలకు లోబడి ఉండే పవిత్ర యాత్ర. ఒక క‌చ్చితమైన తేదీకి ముందుగా బయలుదేరుతారు, వారికోసం వేరు రహదారులు, అఖాడాల నేతలు ఏర్పాట్లు చేస్తారు.
కొంతమంది కాలినడకన, కొంతమంది ట్రక్కుల్లో, ప్రభుత్వ, దాతల సహకారంతో ప్రత్యేక రవాణా సేవల ద్వారా వస్తారు. వీరు సాధారణ బస్సుల్లో, రైళ్లలో మనలాగే ప్రయాణించరు. వారికోసం గోప్యంగా, వేరే ఏర్పాటు ఉంటుంది. వీరి బస ఎక్కడ? నాగసాధువులకు ప్రత్యేక క్యాంపులు (అఖాడా క్యాంప్స్) ఉంటాయి. ఇవి ప్రజలకు అందుబాటులో ఉండవు, చాలా వరకు సెక్యూరిటీతో దాచబడతాయి. ప్రతి అఖాడా (ఉదా: జునా అఖాడా, నిరంజనీ అఖాడా) వారికి తమ మఠం స్థాపించి, తపస్సు, స్నానానికి సిద్ధమవుతారు. ఎందుకు ముందే కనపడరు? వారంతా గోప్యతలో జీవించేవాళ్లు, మిడిమిడి ప్రచారాలకి దూరంగా ఉంటారు. వాళ్ల స్నానం కోసం ఒక నిమిషం ముందు జాథాలు (పెద్ద ఊరేగింపులు) ప్రారంభమవుతాయి. మహాస్నానం జరిగిన తర్వాత మాయవల్లిగా కనిపించకుండా పోతారు. ఇది ఒక రకంగా వారి తపస్సు, మార్గం, నిష్కల్మషత్వానికి చిహ్నం. ఒక చిన్న గోప్యమైన విశ్వాసం. నాగసాధువులు కనబడతారు అంటే, అది దేవుడి అనుమతి అని అంటారు. సాధారణ ప్రజల దృష్టికి బయటపడకపోవడం కూడా తపోబలం, ఆయుధ సంపత్తి, భక్తి రక్షణ అనే తత్త్వాల మ‌యం.
